Kümülatif Vergi Nedir?
Öncelikle Kümülatif, kelime anlamı olarak birikmiş, artan, yığılarak ilerlemekte olan anlamına gelmektedir. Kümülatif Vergi, bir personelin aylık brüt gelirinden genel sağlık sigortası ve işsizlik sigortası çalışan payının çıkarılması ile kalan tutarın her ay birikerek ilerlemesidir. Kümülatif kelimesinin anlamından da anlaşılacağı üzere Kümülatif Vergi birikerek ilerleyen vergi anlamına gelmektedir ve her ay bir önceki ayın toplamına ek olarak ilave edilerek ilerler.
Kümülatif Vergi Matrahı ise, bir personelin dâhil olduğu gelir vergisi dilimini ve aylık gelirinden hangi miktarda gelir vergisi kesileceğini belirlemektedir. İşverenler her bir çalışanı için aylık olarak Kümülatif Vergi Matrahını hesaplayarak ödemekle sorumludur. Kümülatif Vergi Matrahına kısaca “KGVM” denir. Kümülatif Vergi Matrahı, gelir vergisi matrahına eşittir ve her sene yılbaşında sıfırlanmaktadır. Kısaca kümülatif vergi matrahı, işverenin aylık olarak, her bir işçi için ayrı olacak şekilde ödemekle yükümlü olduğu tutarın toplamıdır.
e-Devlet sitesinde “e-Vergi Levhası Sorgulama” bölümünden Kümülatif Vergi Matrahı dokümanınızı kontrol edebilirsiniz.
Kümülatif Vergi Matrahı Nasıl Hesaplanır?
Kümülatif vergi matrahı hesaplanırken öncelikle personelin brüt ücreti üzerinden işsizlik sigortası ve GSS payı düşürülür. Kesintiler sonrası elde edilen ücret, çalışanın vergi matrahıdır. Formülü örnek üzerinden açıklayalım.
Örneğin; belirli bir işletmede 5.000 TL brüt ücret ile çalışan bir personelin vergi matrahı şu şekilde hesaplanmaktadır:
- Genel Sağlık Sigortası kesintisi (%14): 6.000 x%14 = 700 TL
- İşsizlik Sigortası İşçi Payı Kesintisi (%1): 5.000 x%1 = 50 TL
İlk iki hesapladığımız kesinti, işçinin brüt maaşından düşürülür.
- Gelir Vergisi Matrahı için [Brüt Ücret – (GSS + işsizlik sigortası işçi payı)] formülünü kullanılır, örneğimizden devam edersek: 5.000 – (700 + 50) = 4,250,00 TL olarak hesaplanmaktadır. 4.250.00 TL, personelin Ocak ayına ait vergi matrahıdır. Ocak akabinde Şubat ve öteki aylarda da aynı işlemler devam etmektedir. Sonraki ayda elde edilen matrah ise Ocak ayında elde edilmiş matraha eklenmektedir. Her ay eklenerek bulunan yeni vergi matrahı işçinin kümülatif vergi matrahıdır. İşçiye ait gelir vergisi oranı, Kümülatif Vergi Matrahı olan 4,250.00 TL üzerinden hesaplanır.
İlgili içerik: Brüt Kar Nedir? Brüt Kar Marjı Nasıl Hesaplanır?
Kümülatif Vergi Matrahı Nasıl Alınır?
Kümülatif Vergi Matrahı genellikle personel işe girdiği zaman alabilmektedir. Günümüzde pek çok şirket, personellerinden kümülatif vergi matrahı istemektedir. Bunun için personeller, eski çalıştıkları şirketlerden temin edebilmektedir. İlaveten, eğer bir kişi, bir yıl içerisinde birçok farklı yerlerde çalışırsa mutlaka son çalıştığı iş yerinden kümülatif vergi matrahı belgesi almalıdır.
Kümülatif vergi matrahı, çalışanın gelir vergisi dilimi ve gelirinden kesilecek vergi tutarını belirlemek için yapılan muhasebe işlemidir. Kümülatif vergi matrahı hesaplaması yapılırken, il olarak çalışan kişinin brüt ücret tutarı üzerinden işsizlik sigortası ve genel sağlık sigortası (GSS) payı düşürülür. Bulunan tutar, çalışanın kişiye ait matrahıdır.
Kümülatif vergi matrahı, çalışanın gelir vergisi dilimi ve gelirinden kesilecek vergi tutarını belirlemek için yapılan muhasebe işlemidir. Kümülatif vergi matrahı hesaplaması yapılırken, il olarak çalışan kişinin brüt ücret tutarı üzerinden işsizlik sigortası ve genel sağlık sigortası (GSS) payı düşürülür. Bulunan tutar, çalışanın kişiye ait matrahıdır.
Kümülatif Vergi Matrahı Örneği
Kümülatif Vergi Matrahı Taşınabilir mi?
Gelir İdaresi Başkanlığı'nın aldığı karar doğrultusunda, takvim yılı içerisinde iş değiştiren çalışanların eski kümülatif gelir vergisi matrahlarının yeni başlayacakları işyerine taşınamayacağı belirlenmiştir. Kısaca aynı yıl içinde yeni işe başlayan personeller, sıfırdan yeni matrah ile işlem yapmak zorundadırlar. Ancak çalışan, işverene ait başka bir işletmeye geçiş yaptığında, KGVM'nin taşınması gerçekleştirilebilmektedir.
Birden fazla işverene çalışan bir işçinin, kazancına göre beyan durumunu bildirmesi ve birden fazla kazanç elde ediyorsa bunların tümünü ayrı ayrı vergilendirmesi gerekmektedir. Bu tür durumlarda çalışanın ilgili beyanı gerçekleştirmemesi ve bunun tespit edilmesi halinde, vergi tutarı çalışandan cezası ile birlikte talep edilmektedir.
