Transit Ticaret Nedir? Nasıl Yapılır?

KDV muafiyeti bulunan transit ticaret ile uğraşmak isteyenlerin sayısı her geçen gün artmakta. Bu konuda bilgi sahibi olmak ve ticarete adım atmak isteyenlerin aklını karıştıran birçok konu var. Bu yazıda “Transit ticaret nedir ve nasıl yapılır?” gibi birçok sorunun yanıtını bulabilirsiniz…

Transit Ticaret Nedir?

Son yıllarda özellikle uluslarası ticaret ile ilgilenen kişilerin yaptığı araştırmalarda transit ticaretin ne olduğu en popüler arama terimlerinden biri olduğu görülmüştür. Transit ticaret yurt dışından getirilen malların henüz gümrükteyken bir başka ülkeye satılması olarak nitelendirilebilir.

Bu satış gerçekleştirilirken kâr esas alınır. Bir ülkede girişimciyseniz ve üçüncü bir ülkeden aldığınız malı yaşadığınız ülkeden transit geçirerek kendi ülkenize sokmadan diğer ülkeye sattığınızda transit ticaret gerçekleştirmiş olursunuz.

Transit ticaretin bir vergisi olmadığından çok fazla tercih edilir. Sermaye gerektirmeyen bu ticaret türünün sistem mevzuatları detaylı olsa da transit ticaret ihracat ve ithalata göre çok daha pratiktir. Transit ticaret noktasında bazı temel detaylara değinmekte fayda var. Bunlar:

Transit ticaret bir ödeme şekli değildir.
Tüm ödeme türlerine göre transit ticaret yapmak mümkündür.
İşlemlerde resim, vergi ve harç istisnası mevcuttur.
Tüm ödeme şekillerine uygun olacak şekilde transit ticaret yapmak mümkündür.
Gerçekte bir ihracat ve ithalat işlemi olmadığından herhangi bir Gümrük Beyannamesi talep edilmez.

Transit Ticaretin Avantajları

Bu ticaret türünde yurt dışındaki bir ülkeden ithal edilen malların iç piyasaya sunulmadan, KDV ya da Gümrük Vergisi ödenmeden bir diğer ülkeye sayılması söz konusudur. Buradaki en büyük avantaj, malların antrepodan çıkarılmadan yeniden satılmasına rağmen herhangi bir vergi ödenmemesi olarak belirtilebilir.

En büyük avantajı, mallar antrepodan hiç çıkarılmadan ve iç piyasaya sunulmadan yeniden satış söz konusu olduğu için herhangi bir vergi ödenmemesidir. Örneğin Almanya’dan vadeli şekilde alınan ürünler Lübnan’a peşin para ile satılırsa transit ticareti yapan kişi alış ve satış arasındaki farkı kendisine ayırır ve sonrasında üretici ve tedarikçiye ücretini öderse bu son derece kârlı olur.

Bunun yanı sıra ihracat yapmak için ihracatçı birliğine üye olma zorunluluğu vardır. Ancak transit ticaret için böyle bir zorunluluk yoktur. Üstelik transit ticareti vergi numarasına sahip olan Türkiye’de yerleşik gerçek ve tüzel kişiler kolayca yapabilir.

Transit Ticaret Neden Önemlidir?

Transit ticaret yoğun olarak kullanılan ancak birçok kişinin önemini fark etmediği bir ticaret türüdür. Özellikle ürünleri millileştirme uygulamasına başvurmadan önce alış ve satışının yapılması girişimciler nezdinde çok büyük fırsatlar doğurur.

Ancak profesyonel anlamda transit ticaret imza atmamış kişiler, bu sözü geçen avantajlardan fazla yararlanamaz. Ancak transit ticaret yolları ile ilgili uygulamaları gerçekleştiren bir kişi birçok avantaj elde ederek şirketinin büyümesine katkıda bulunabilir.

Transit Ticaret Nasıl Yapılır?

Tanımdan sonra Transit ticaret nasıl yapılır sorusunun detaylarına inmekte yarar var. Transit ticaret talepleri, “Transit Ticaret Beyannamesi” düzenlemek koşuluyla direkt olarak gümrüklere yapılır. Türk Gümrük Bölgesi’ne girmeyen bir ürün söz konusuyla bunun için gümrüğe gitme şartı bulunmaz. Öte yandan ticarete konu olan mallarda, ihracat ve ithalatta olan resim, harç, vergi ve fon gibi tahsilatlar söz konusu değildir.

Uluslararası anlaşmalarda ticareti yapılması yasaklanmış olan ürünlere dikkat edilmesi gerekir. DTM’nin madde politikalarını inceleyerek Transit ticarete uygun görülmeyen malların öğrenilmesi idealdir. Bunun yanı sıra ihracat ve ithalat yapması yasaklanmış ülkelerle bu ticareti yapmak mümkün değildir.

Transit Ticaret Faturası Nasıl Kesilir?

Transit ticaret faturası oluşturulurken yurt dışından alınan ürünler için ithalatçı firma tarafından bir fatura kesilir. Yurt dışına gerçekleşen satışlarda ise Türkiye’ye ürün gönderen kurumun faturayı İngilizce ve Türkçe olarak hazırlaması gerekir. İngilizce olarak hazırlanan fatura alıcı firmaya doğrudan gönderilir.

Transit Ticaret KDV Beyannamesinde Nerede Gösterilir?

Transit ticaret uygulamaları 365 sayılı KDV Kanunu kapsamına girmez. Yani bu uygulamalarda KDV Beyannamesi söz konusu değildir. Ancak bu işlemin yapıldığını gösterecek bir ibare olarak, KDV Beyannamesinde “Kısmi İstisna Kapsamına Giren İşlemler” kısmında 235 koda sahip satır kullanılır.

Transit Ticaret Mevzuatı Nedir?

Transit ticaret bir ödeme şekli değil, ülkemizin sınırlarında dahi uygulanan bir ticaret şeklidir. Bu konuda sağlanan vergi avantajları, birçok kişinin bu ticaret türüne yönelmesini sağlamıştır.

Transit ticaret mevzuatı ise en çok merak edilen konulardan biridir. Bu ticaret türünde ürünün hangi yerden sevkinin gerçekleştiğinin çok önemi yoktur. Yalnızca sevk evrakları ilgili ürünün girip çıktığı ülkenin mevzuatlarına uygun şekilde düzenlenmelidir.

Transit Ticaret Faturası Nedir?

Transit ticaret fatura işlemleri klasik yöntemlerden farklı olarak gerçekleşir. Yurt dışından, serbest bölgelerden ya da antrepodan alınan ve yeniden buralara satılan mallar için Vergi Usul Kanunu 232. Maddeye uygun olacak şekilde fatura kesilmesi gerekir.

Maliye Bakanlığı’na göre ise Transit ticaret yapan e- arşiv mükellefi kişilerin elektronik fatura düzenlemesi koşulu vardır. Transit ticaret fatura açıklaması ile yaptığınız ticareti belgelendirerek usulüne uygun şekilde yapabilirsiniz.

Transit Ticaret İstisna Kodu

İstisna kapsamında fatura kesenler, Transit ticaret istisna kodu hakkında bilgi sahibi olmak ister. Bu minvalde bir fatura kesiliyorsa “İSTİSNA” fatura tipinin seçilmesi gerekir. Böylece KDV Mevzuatı’nda öngörülen istisna türlerine uygun şekilde işlem yapılır. Faturanın istisna kapsamında düzenlenmediği durumlarda ise fatura tipi “SATIŞ” olarak seçilir ve “351 – İstisna Olmayan Diğer” özelliğine gidilir.

Konuyla ilgili detaylı içeriğe istisna faturası nedir ve nasıl kesilir içeriğimizden ulaşabilir, istisna faturası hakkında detaylı bilgiye sahip olabilirsiniz.

Transit Ticarette KDV’ye Dair Önemli Noktalar

Transit ticaret KDV konusu dikkat çekicidir. Çünkü ticaret yapılırken KDV işlenmesi önemli bir noktadır. Bunu yapmanın şartı ise hizmet ya da ürünün Türkiye sınırları içinde olmasıdır.

Transit ticarette satış yapılan ürün her ne kadar Türkiye sınırlarında bulunsa da firmaların mal varlığı fiziken olmadığı için bu uygulama söz konusu değildir. Aynı şekilde hizmetin yurt içinde gerçekleşiyor olması bu kategoride yapılacak uygulamaların KDV’den muaf olması öne çıkar.Neticede Transit ticaret KDV Beyannamesi konusu değildir.

Transit Ticaret Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır?

Transit ticaret muhasebe kaydı da en fazla merak edilen konuların başındadır. Bu ticaret türü KDV Beyannamesi’nde yer almadığından muhasebe kayıtlarında tutulur. Yalnızca muhasebe kayıtlarında alış ve satış işleminin gösterilmesi ve aradı farkın beyan edilmesi zorunluluğu vardır.

Transit ticarette ürünlerin alındığı ülkeden faturaya alınması ve ürünün satıldığı yere fatura kesilmesi gerekir. Böylece alış satış arasındaki fark Türkiye’ye vergiye tabi olacak şekilde kayda yansıtılır. Tüm bunlar şu şekilde toparlanabilir:

Transit ticaretin yapılabilmesi için ilk olarak “Transit Ticaret Beyannamesi” düzenlenmesi gerekir. Düzenlenen bu evrakların doğrudan gümrükler aracılığıyla gerçekleştiği bilinir.

Türkiye sınırları içinde gümrük bölgesine girişi olmayan ürünler için ise gümrüğe gitmek ve Transit Ticaret Beyannamesi almaya gerek yoktur. Bu beyannamenin yalnızca Türk Gümrük Bölgesi sınırlarına giren ürünler için alınması koşulu vardır.

Standart ticaret ve lojistik işlemlerinde görülen fon, harç ve vergi gibi kesintiler transit ticarette talep edilmez.

Uluslararası anlaşmalara göre satışı ve ticareti yapılması yasak olan mallar vardır. Bunların transit ticarete konu olması doğru değildir. Bununla beraber uluslararası anlamda olmasa da belli ülkelerin yasalarına göre satışı yasak olan ürünlerin transit ticaretinin yapılması doğru değildir.