Servis modeli bankacılığı ile açık bankacılık birbirine fazlasıyla karıştırılan iki kavramdır. Bilindiği üzere COVID-19 salgını ile birlikte dünyada ve ülkemizde dijital dönüşümler hız kazanmıştır.
Dijital dönüşüm paralel olarak açık bankacılık ve servis modeli bankacılığı kavramları ortaya çıkmıştır. Bankacılık hizmetlerine erişimi kolaylaştırmak, finansal inovasyonu teşvik etmek, finansal kapsayıcılığı arttırmak gibi pek çok hedefin yer aldığı servis bankacılığı türünden, kolay bir şekilde hizmet alınması sağlanmaktadır.
Açık bankacılık, müşteri finansal bilgilerinin müşteriler tarafından izin verilmesi ile üçüncü parti kuruluşlar tarafından erişilebilmesi ve bankacılık alanındaki ürün ve hizmetlerden faydalanabilmesi olarak tanımlanabilir.
Servis bankacılığı ise bankacılık hizmetlerinin banka dışı şirketlerin uygulamaları ve internet siteleri üzerinden müşteriye sunulması olarak ifade edilebilir. Bu yazımızda sizlere servis modeli bankacılığından, sağladığı avantajlardan bahsedeceğiz.
Servis Bankacılığı Modeli Nedir?
“Ülkemizde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından “Servis Modeli Bankacılığı”, 29 Aralık 2021 tarihinde yayımlanan “Dijital Bankaların Faaliyet Esasları ile Servis Modeli Bankacılığı Hakkında Yönetmelik (BaaS Yönetmeliği)” ile resmi olarak tanımlanmıştır.”
BaaS iş modeli en özet haliyle, “bankaların bankacılık hizmetlerini, banka dışı şirketlerin uygulamaları veya internet siteleri üzerinden müşterilere sunması” olarak ifade edilebilmektedir.
Dünya üzerindeki tüm bankalar, faaliyetlerini fiziki ve elektronik kanallar aracılığıyla yürütebilmektedir. Fiziki kanallara örnek olarak şubeleri; elektronik kanallara örnek olarak ise internet bankacılığı, mobil bankacılık, telefon bankacılığı kanallarını örnek vermek doğru olacaktır. Mevzuat kapsamında, tüm bu kanalların hak sahipliğinin bankaya ait olması gerekir, fakat BaaS iş modelinde böyle bir aidiyet durumu yoktur.
Günümüzde bankalar, bankacılık ürün ve hizmetlerini, kendisine ait olmasa bile -belirli güvenlik yükümlülüklerini getirmek şartıyla- banka dışı şirketlerin elektronik kanalları üzerinden sunabilmektedir. Buna da servis bankacılığı modeli denir.
Bu perspektiften bakıldığında bankaların artık her yerde olduğunu, bu iş modeli ile birlikte bankaların müşteri portföyünü genişletebildiğini ve kapsayıcılığını yükseltmek için yeni bir araç olarak kullanabildiğini söylemek doğru olacaktır.
İlgili içerik: Banka Entegrasyonu Nedir? Nasıl Yapılır?
Servis Modeli Bankacılığın Finans Sektörüne Sağladığı Avantajlar Nelerdir?
Servis modeli bankacılık söz konusu olduğunda hem bankalar hem de banka dışı kurumlar için pek çok avantajın yer aldığını da belirtmek gerekir. Avantajları şu şekilde sıralamak doğru olacaktır:
1. BaaS sayesinde bankalar, ürün ve hizmetlerini her yerde sunabilmektedir.
2. Banka dışı şirketler, müşteri güvenilirliği kazanmaktadır.
3. Bankalar, ürün ve hizmetlerini banka dışı kanallardan tanıtarak, hizmet ve müşteri ağını genişletebilmektedir.
4. Bankalar, müşteri kapsayıcılığını yükseltmek amacıyla bu sistemi bir araç olarak kullanabilmektedir.
5. Banka dışı kanallar, bu iş modeli sayesinde satış oranlarını artırabilmektedir.
6. Bu iş modeline sahip olan işletmeler, herhangi bir şekilde bankacılık lisansına sahip olmak zorunda değildir. Lisansa sahip olmadan bankayla anlaşma sağlayarak banka faaliyetleri gerçekleştirilebilmektedir.
7. 5411 sayılı bankacılık kanunu çerçevesinde faaliyet izni alan tüm bankalar, servis bankası olabilmektedir.
Baas Modelinin Tüketicilere Sağladığı Faydalar Nelerdir?
Banking as a service ya da diğer bir ismiyle BaaS, tüketicisine de pek çok avantaj sağlamaktadır. Hazırlanan yönetmeliğe göre dijital bankacılık kanallarını kullanan ve servis modeli bankacılığı esaslarına benimseyen bankalar, tüketicilerin kredi kuruluşlarının gerçekleştirebileceği tüm faaliyetlerden yararlanma imkanı vermektedir.
Bununla birlikte tüketiciler, bankacılık ürün ve hizmetlerini indirimli ya da kampanyalı bir halde ulaşabilmektedir. Böylelikle servis mobil bankacılık sayesinde tüketiciler, özellikle KOBİ’ler, finansal açıdan kapsamlı bir destek alabilmektedir.
Bu servislerden yararlanan tüketiciler, Fintech ekosistem içerisinde yer almaya başlar. Böylelikle herhangi bir fiziksel lokasyona ya da şubeye gitme ihtiyacı olmadan bankacılık hizmetlerini, dijital platformlar üzerinden kolay ve hızlı bir şekilde erişebilir. Bu sistemin müşterileri sağladığı en büyük avantaj, herhangi bir şekilde şubeye gitme ihtiyacı olmadan bankacılık işlemlerini yerine getirebilmektir.
Tüm bunlara ek olarak bir işletme sahibi olduğunuzda, geleneksel bankalara göre daha düşük olması beklenen rekabetçi ürün ve hizmetleri görebilirsiniz. Böylelikle bankalar arasında daha rahat bir şekilde işlem yapabilirsiniz.
Türkiye'de Servis Bankacılığı Modeli ile İlgili Düzenlemeler Nelerdir?
“Ülkemizde BaaS iş modeli temel olarak 1 Ocak 2021 tarihinde yürürlüğe giren Dijital Bankaların Faaliyet Esasları ile Servis Modeli Bankacılığı Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”) ile düzenlenmiştir.
Yönetmelik içerisinde yer alan maddelerden ötürü, BaaS iş modelini etkileyen düzenlemeler olduğunu söyleyebiliriz;
● 5/3/2020 tarihli ve 31069 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankaların Bilgi Sistemleri ve Elektronik Bankacılık Hizmetleri Hakkında Yönetmelik (“Bilgi Sistemleri Yönetmeliği),
● 5/11/2011 tarihli ve 28106 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankaların Destek Hizmeti Almalarına İlişkin Yönetmelik (“Destek Hizmetleri Yönetmeliği”)
● 4/6/2021 tarihli ve 31501 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sır Niteliğindeki Bilgilerin Paylaşılması Hakkında Yönetmelik (“Sır Yönetmeliği”)
● 1/4/2021 tarihli ve 31441 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankalarca Kullanılacak Uzaktan Kimlik Tespiti Yöntemlerine ve Elektronik Ortamda Sözleşme İlişkisinin Kurulmasına İlişkin Yönetmelik (“UKTY”)”
Kimler Servis Bankacılık Hizmeti Sağlayabilmektedir?
5411 sayılı Bankacılık Kanunu çerçevesinde faaliyet izni almış olan, normal veya dijital fark etmeden her banka servis bankacılığı yapabilmektedir. Bankalar sadece yurt içinde bu hizmeti sağlayabilmektedir. Tüm bunlara ek olarak bankalar yalnızca kendi faaliyet izinleri yani lisansları doğrultusunda hizmet verebilmektedir.
BaaS Hizmeti Sağlayanlar BDDK denetimlerine Tabi midir?
Ülkemizde BaaS iş modeli BDDK tarafından düzenlemekte ve denetlemektedir. 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamında, denetimler gerçekleştirilmektedir. Buradaki yönetmelikte her şey, açık bir şekilde ifade edilmiştir.
Servis Bankacılığı ve API İlişkisi Nedir?
Servis Modeli Bankacılığı sisteminde, Arayüz Sağlayıcı olarak adlandırılan kurumların bir bankanın sistemine API'ler aracılığıyla entegre olması gerekir. Müşterilerin adına bankacılık hizmetlerini gerçekleştirmek için API kullanılmalıdır.
KolayBi' Bankacılık Alanında Yenilikçi Çözümler Sunuyor
Halihazırda 20+ Banka ile entegre bankacılık ve finans çözümleri sunan ve KolayBi’Banka uygulamasıyla kullanıcılarına çeşitli banka entegrasyonları sunan KolayBi, kullanıcılarının ihtiyaçlarına göre tasarlanmış bir arayüzle Servis Bankacılığı sistemine dahil olmayı hedefliyor.
2021 yılında BDDK, DİJİTAL BANKALARIN FAALİYET ESASLARI İLE SERVİS MODELİ BANKACILIĞI HAKKINDA YÖNETMELİK taslağında duyurduğu hükümler ile, bankacılık sektöründe finansal inovasyonu teşvik etmek, finansal kapsayıcılığı artırmak ve bankacılık hizmetlerine erişimi kolaylaştırmak üzere, sadece dijital kanallar üzerinden hizmet veren şubesiz bankaların faaliyet esaslarının ve bankacılık hizmetlerinin talep eden işletme ve yenilikçi girişimlere bir servis modeli olarak sunulabilme şartlarının belirlenmesi olarak açıklamıştır.
Kullanıcılarının tüm faaliyetlerini tek bir bankacılık platformundan yönetmelerine olanak tanıyacak olan servis bankalığı sistemi ile KolayBi’; basit ödemelerden muhasebe faaliyetlerine, gider ve kredi yönetimine kadar bütün, kullanıcılarının birçok bankacılık işlemini tek bir noktadan gerçekleştirmelerine olanak tanıyarak bankacılık alanındaki mevduatsal işlemleri kolaylaştırmayı amaçlıyor.
Kullanıcılarına ait bir hesap numarası ve ATM kartı ile para transferi, tanımlı cüzdan hesabı ile kullanıcıların bulunduğu portal içerisinde ödeme yapabilme gibi ilgili banka hareketlerini KolayBi’ hesabı ile eşgüdümlü takip edebileceği sistem aracılığıyla diğer birçok bankacılık işlemlerini anbean görüntüleme ve işlem yapma fırsatı sunuyor.
KolayBi’ yakın gelecekte geçmeyi planladığı servis bankacılığı modeliyle müşterine, tek bir noktadan bütün bankacılık ve finans işlemlerini yapma özgürlüğü sunuyor.
KolayBi’nin Servis Bankacılığı modeliyle birlikte;
• Hesap listeleme/görüntüleme
• Kredi ve kurum fatura ödemeleri
• İhtiyaç, ticari, tüketici, taşıt kredisi, tedarikçi finansmanı
• Fiziki ve Sanal Kart / SoftPOS başvurusu
• ATM kartları, kredi kartları, sanal kart oluşturma, kart hareketleri görüntüleme
• Bono FXP platformu, kıymetli maden hesapları, yatırım fonları, hisse senedi ürünleri
• EFT, Fast, Swift türü elektronik fon transferleri,
• Anlık bütçe kontrolü mekanizmaları ile harcama takibi, gelir-gider tahmin, otomatik ödeme talimatları oluşturma imkânı
• Firma içi ekip - departman bazlı harcama kontrolü ile birlikte her çalışan veya ekip için özel harcama limitli fiziksel ekip kartı
• Ticari ve finansal konsolide akışı ile mevduatsal takip kolaylığı gibi daha birçok özellik, kullanışlı bir arayüz ile KolayBi, servis bankacılığı modeline dahil olmayı amaçlamaktadır.
Bu içeriklerimiz de ilginizi çekebilir:
SaaS Nedir? İşletmeler için Avantajları Nelerdir?
.jpg)
