Lehtar kelimesi, kullanıldığı alana göre farklı anlamlarda kullanılır. Hem hukuk alanında hem de ekonomi veya bankacılık alanında bir terim olarak kullanılan lehtar, günlük hayatta sıkça kullanılmaktadır.
Hukuk alanında kullanılan lehtar kelimesinin anlamı, senet üzerinde adı yazılı olan birey demektir. Diğer bir deyişle hamiline veya emrine yazılı senetler için lehtar senedi elinde bulundurur durumda olan ya da emrinde tutan kişiyi ifade eder.
Bankacılık alanında kullanılan lehtar ise bono, çek, poliçe gibi ticari senetlerde söz konusu senetlerden faydalanabilecek olan kişi anlamına gelmekte; teminat mektupları üzerinde mektup talebinde bulunmuş olan ve tarafına kredi açılmış durumda olan kişiyi ifade etmektedir.
TDK’ye göre lehtar kelimesi Arapça’dan dilimize geçmiştir ve sözlük anlamı ikiye ayrılmıştır. İlk anlam olarak yandaş, taraftar; ikinci anlam olarak ise senet metninde, senet bedelinin kendisine ödenmesi yazılı olan kişidir.
Sigorta poliçelerinde ölüm halinde toplu bir tazminatın ödenmesi söz konusu iken devreye giren lehtar, aşağıda sıralanan özelliklere sahiptir:
- Gerçek veya tüzel kişilik olması hususunda belirleyici bir kural veya kanun yoksa ikisi birden ya da ikisinden biri olabilir.
- Poliçe üzerinde kanunen sınırlayıcı bir engel olmadığı sürece birden fazla lehtar belirlenebilir.
- Birden fazla lehtarın belirlendiği durumlarda sigorta ettirenin, lehtarların payları konusunda bilgi vermesi talep edilir.
- Birden fazla lehtarın söz konusu olduğu durumlarda payların oranları hakkında bilgiverilmediyse paylar eşit sayılır.
- Sigortapoliçesi düzenlenirken lehtar bildirimi zorunlu değildir.
- Lehtarlar poliçeye sonradan eklenebilir veya değiştirilebilir.
- Lehtar belirtilmeyen poliçelerde rizikonun gerçekleşmesi durumunda kanuni varisler menfaattar olarak kabul edilir.
Çekin Özellikleri Nelerdir?
Bir kimsenin bankadaki hesabından, belirlediği kişiye, belirlediği miktarda parayı havale ettiği belge anlamına gelen çek; bir ödeme aracıdır. Çekin yasal açıdan vadesi bulunmamaktadır. Yani çeki nakde dönüştürmek için belli bir vakte kadar beklemek gerekmez. Ancak çek kullananlar ticari adaba uyarak genellikle vade bekler.
Çekin tarafları:
- Keşideci: Çeki düzenleyen kişi
- Muhatap: Çeki ödeyecek banka şubesi
- Hamil | Lehtar: Çekin muhatabı ve çekte yazan meblağı alacak kişi
- Cironta: Emre yazılı ticari senedi ciro eden kimse
- Avalist: Keşideci lehine verilen kişisel teminata aval, aval verene ise avalist denir.
İlgili içerik: Çek Nedir? Çek Defteri Nasıl Kullanılır?
Çek hazırlamak veya kullanmak için bilmeniz gerekenler şunlardır;
- Üzerindeki metinde “çek” kelimesi olmalıdır.
- Çekin muhatabı bankadır. Üzerinde bankanın ticaret unvanı, ödeme yeri,düzenlenme tarihi ve düzenleyenin (keşidecinin) imzası bulunur.
- Çekin üzerinde vergi kimliği numarası olmazsa çekhükümsüz sayılır.
- Çek nama, emre veya ‘hamilineödenmek üzere‘ düzenlenebilir. Kimin adına düzenlendiği gösterilmemişçek, hamiline yazılı çekolarakadlandırılır. Eğer nama yazılırsa alacaklının alacağını üçüncü kişiyedevretmesi halinde bir kereye mahsus olmak üzere ciro edilebilir. Ciro, çekin mülkiyet değiştirmesindekullanılan usule denir. Lehtar, senedin arka yüzünü imzalayarak ilk ciroyugerçekleştirir.
- Vadesi yoktur, görüldüğünde ödenir. Ticari adap gereği vadesi var gibi kullanılırancak çek sahibi dilerse bankaya götürüp karşılığını talep edebilir.
- Düzenlendiği yerde ödenecekse 10günlük ibraz süresi vardır.
- Faiz koşulu bulunamaz.
- Çek hazırlarken dikkat etmeniz gerekenlerle alakalı kaleme aldığımız Çek ve Senet İşlemlerinde Dikkat Edilmesi Gerekenler blog içeriğimiz ile beraber ayrıntılı bilgiye ulaşabilirsiniz.
