Dijital süreçler çeşitlenip geliştikçe, ticari işlemler de sınırlarını aşmakta ve yabancı coğrafyalara ulaşmaktadır. İhracat yapanların bu işlemi resmileştirmek için düzenledikleri e-ihracat faturasının ne olduğu ve bu e-belge türünün nasıl oluşturulacağı merak konusu olmaktadır. Blog içeriğimizle beraber, bu konuları ayrıntılarıyla okuyucularımızla buluşturmaktayız.
Dünyanın başka bölgelerinde ticaret yapıyorsanız, ticaretinizi ve satışlarınızı yönetmek için belirli prosedürleri izlemeniz gerekmektedir. Gelir İdaresi Başkanlığının yayınladığı standartları izleyerek çeşitli elektronik sistemler aracılığı ile sınır ötesi ürün/hizmet satışını resmileştiren değerli e-belgelere e- ihracat faturalarınız oluşturabilirsiniz. E-İhracat faturasını, sınır ötesi ticari faaliyet gösteren ve yurt dışına satış yapan her işletme sahibinin kesmesi gerekmektedir. İşletmelerin yaptığı her satış için fatura kesme ve vergi ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır. Dolayısıyla herhangi bir işletme, internetten satış yaptığı takdirde de fatura kesmek zorundadır. İşletmeler, e-ihracat faturası kesmek için e-arşiv portal ya da e-fatura entegrasyonlarını kullanmalıdır
e-İhracat Faturası Nedir?
Yurt dışına satış işlemi gerçekleştiren vergi mükellefleri e-ihracat faturası nedir ve nasıl kesilir sorusunu sıklıkla araştırmaktadır. E-ihracat faturası vergi mükellefleri ile ilgilidir. E-ihracat faturasında vergi mükellefleri ödemelerini göstermektedir. E-ihracat faturaları elektronik ortamlar üzerinde oluşturulur. Bunun yanında Gümrük Çıkış Beyannamesi ile gönderilir.
E-ihracat adına gerçekleştirilen tüm iş modellerinde bu durum geçerlidir. İşletmeden tüketiciye direkt olarak gerçekleşen (B2B ve B2C) ve tüketiciden tüketiciye doğru yapılan (C2C) tüm ihracat modellerinde e-fatura kesilmesi gerekir. Bu e-ticaret modellerine kısaca bakacak olursak;
B2B Nedir?
B2B ihracat, işletmeden tüketiciye doğru yapılan satış anlamına gelir. Bu alandaki müşteriler, satın alımlarını mantıksal çerçevede gerçekleştirir.
B2C Nedir?
B2C ihracat, işletmeden tüketiciye doğru yapılan satış anlamına gelir. Bu alandaki müşteriler, satın alımlarını duygusal nedenler sebebiyle yapar.
C2C Nedir?
C2C ihracat, tüketiciden tüketiciye yapılan ihracat anlamına gelir. Günümüzde bu alana verilebilecek en iyi örnek Dolap gibi uygulamalar üzerinden yapılan satışlardır.
Konuyla alakalı içerik: B2B Nedir? B2B e-Ticaret siteleri için dijital stratejiler nelerdir?
e-İhracat Faturası Nasıl Kesilir?
e-İhracat faturası kesme aşamasında bazı farklı yöntemler kullanılabilmektedir. Bu yöntemler aşağıdaki şekilde listelenebilir;
● Kâğıt Fatura
● E-Fatura
● E-Arşiv Fatura.
Mal tesliminden ve hizmetinden sonra 7 gün içerisinde kesilebilen faturaya, kağıt fatura denmektedir. Genellikle bu fatura türünde alıcıya yönelik bilgiler, ürün bilgileri, satış tutarı gibi bilgiler yer alır ve elde kesilen bir faturadır. Kağıt faturalarda kaşe ve imza bulunmaktadır.
e-Arşiv fatura ise, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hayata geçirilen e-arşiv portal üzerinden kesilebilen fatura türünü ifade etmektedir. E-fatura ile birbirine karıştırılmaktadır. E-Fatura, dijital ortamlarda hazırlanan fatura türü anlamına gelmektedir. E-Fatura mükellefi olan işletmeler genellikle GİB portal üzerinden ya da özel entegratör firmalar üzerinden e-ihracat faturalarını düzenleyebilmektedir.
E-İhracat faturası kestikten sonra faturalarınızı beyan etmeniz gerekir. Faturanızı beyan etmeniz için gereken süre, 7 gündür. İhracat faturaları satış tarihinden itibaren 7 gün sonra düzenlenebilen bir fatura türü olarak yer almaktadır. E-ihracat faturalarının 10 gün içerisinde kaydedilmesi zorunludur.
e-İhracatta e-Fatura Kullanımı Zorunlu mu?
İşletmelerin yaptığı her satış için fatura kesme ve vergi ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır. Dolayısıyla herhangi bir işletme, internetten satış yaptığı takdirde de fatura kesmek zorundadır. Bazı işletmeler faturalarını e-arşiv ile düzenleyebilirken, bazı işletmelerin ise e-ihracat faturalarını e-fatura olarak düzenlemesi gerekir. Bu düzenlemelerdeki şartlar aşağıdaki gibidir:
● 2021 yılında brüt satışları 4 Milyon Türk lirasını aşan işletmeler ile 2022 yılında brüt satışları 3 Milyon Türk lirasını aşacak işletmeler e-fatura kesmektedir.
● Vergi mükellefi olmayan kişilere 10 Bin TL’ye kadar kesilecek faturalarda e-arşiv fatura kesme zorunluluğu vardır.
● Mikro ihracat yapacak işletmelerin e-ihracat faturası kesme zorunluluğu bulunmamaktadır.
● E-ihracat ile yurt dışına çelik eşyaları, demir, çelik gibi ürünler satan işletmeler, e-ihracat faturalarını e-fatura olarak kesmelidir.
● Yurt dışına satış yapan işletmelerin satış tutarları 5 Bin TL’yi aşıyor ise işletmelerin e-arşiv fatura kesmesi gerekmektedir.
e-İhracat Faturasında Bulunması Gereken Bilgiler Nelerdir?
E-ihracat faturasında bulunması gereken bilgiler şunlardır;
· Eşya birim fiyatı
· Satış bedeli
· Teslim şartı
· Eşya miktarı (kilo, metre, adet vb. ile birlikte)
· Eşyanın bulunduğu kabın cinsi ve nevi
· Eşyanın bulunduğu kabın numarası
· Eşyanın bulunduğu kabın adedi
· Eşyanın bulunduğu kabın markası
· Eşyanın teslim ve bedelinin ödeme yeri
· Eşyanın gönderilme şekli
· Eşyanın gönderilme şekli havayolu ise ayrıntıları
· Eşyanın gönderilme şekli karayolu ise ayrıntıları
· Eşyanın gönderilme şekli demiryolu ise ayrıntıları
· Eşyanın gönderilme şekli deniz yolu ise ayrıntıları
· Satıcının bağlı olduğu vergi dairesi
· Satıcının vergi numarası
· GTİP numarası
· Malı satın alan firmanın unvanı
· Malı satın alan firmanın resmi unvanı
· Ödeme yapılacak hesap no (swift, IBAN)
· Ödeme şekli ve şartları (peşin, vadeli)
· Ödeme kanalı
Bu bilgiler doğru girilmediği takdirde, ürünlerin teslimat sürecinde problem yaşanmaktadır. Dolayısıyla fatura keserken bu bilgileri doğru ve tam girmeniz gerekir.
E-İhracat süreçlerinde sıklıkla karşılaştığımız ve merak edilen kavramlar
GTİP Nedir?
Uluslararası alanda ticaret yapan kişilerin, ürünlerini tanıtmak ve ayrımını gerçekleştirmek için kullandığı, dünyanın farklı yerlerinde üretilen ürünler adına detaylı bir bilgiye ulaşmayı sağlayan ve bir cetvel şeklinde olan, 12 haneli koddan oluşan Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP) olarak ifade edilen kavramdır.
Gümrük Tarife Cetveli Nedir?
Dünya Gümrük Örgütü tarafından, uluslararası ticaretin kolay bir hale gelebilmesi için Armonize Mal Tanımı ve Kodlama Sistemi oluşturulmuştur. Türkiye’de de bu standarta uyum sağlanması adına “Gümrük Tarife Cetveli” kullanılmaktadır. Bu cetvelde eşyalara verilen kodlar 6 haneden oluşmaktadır ve dünyanın her yerinde kodu girilen ürün hakkında bilgi edinilebilmektedir.
Armonize Sistem Nedir?
Armonize Sistem, ihracat ya da ithalat yapan kişilerin ürün ve hizmetlerini, dünya üzerinde kabul görecek standartlara uygun hale getirmesi ve bunu Armonize Mal Tanımı ve Kodlama Sistemi ile ticarete sunması anlamına gelir.
A.TR Dolaşım Belgesi Nedir?
Dünya üzerinde serbest dolaşımda bulunan ürün ve hizmetlerin, Türkiye - Avrupa Topluluğu Gümrük Birliği çerçevesinde tercihli rejimden faydalanabilmesi için, gümrük idaresi tarafından ya da yetki verilen kurum tarafından düzenlenen vize belgesidir.
İhracat e-Faturalarda Kur Farkı Nasıl Belirlenir?
İhracat işlemleri ülkeler arası gerçekleşmektedir. Her ülkenin para birimi farklıdır ve bu nedenle para biriminin değeri, satış işlemlerinde etkili olabilmektedir. Herhangi bir işletme ihracat yaptığı zaman, her iki ülkenin para biriminin eşit olabilmesi için para birimleri arasındaki farkın hesaplanması gerekir. Eğer ortaya çıkan kur farkı olumlu yönde ise, kambiyo olarak vergilendirilmektedir. Olumsuz yönde ise kambiyo zarara uğramaktadır.
e-İhracat Faturası İptali Nasıl Yapılır?
e-ihracat faturasını iptal etmek istediğiniz zaman aşağıdaki adımları takip etmeniz gerekir:
1. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın online sistemine giriş yapın. Burada kullanıcı adınız ve şifrenizle giriş yapmanız gerekir.
2. Giriş yaptıktan sonra sol üst köşedeki “Fatura Sorgulama” seçeneğine tıklamalısınız. Buradan, Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan alınan “ETTN No” ve “VKN” ile arama yapmanız gerekir. Sol üst köşedeki fatura listesinden iptal etmek istediğiniz faturayı bularak üçüncü adıma geçebilirsiniz.
3. e-Fatura iptal işlemi ekranındaki “İşlemler” sekmesinde bulunan “Fatura İptal Et” seçeneğine tıklayıp faturanızı iptal edebilirsiniz.
Böylelikle herhangi bir şekilde fatura bilgisini yanlış girdiğinizde ya da işleminiz yanlış olduğunda, ihracat faturanızı tekrardan düzenleyebilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
1. e-İhracat faturası kesebilmek için e-fatura mükellefi olmak zorunlu mu?
Hayır, ihracat faturası düzenlemeniz e-fatura ve diğer e-belgelere geçmeyi zorunlu kılmamaktadır. İhracat faturası, kağıt fatura olarak da kesilebilmektedir.
2. İhracat ile uğraşan ancak e-fatura kullanmayan kişiler e-fatura mükellefi olmak zorunda mıdır?
e-Fatura yalnızca e-fatura mükelleflerine kesilip gönderilebilen bir fatura türüdür. e-Arşiv fatura ise göndericinin e-fatura mükellefi, alıcının ise kağıt fatura kullanıcısı olduğu bir faturadır. Yani e-arşiv fatura, e-fatura kullanıcısı olmayan mükelleflere kesilip gönderilebilmektedir. E-fatura mükellefi olmayan kişiler, e-fatura kullanmak zorunda değildir.
3. Yurt dışındaki işletmelere nasıl e-fatura kesilir?
E-ihracat faturası keserken farklı yöntemler kullanılabilmektedir. Bu yöntemler: Kağıt Fatura, E-Arşiv fatura ve E-Fatura olarak yer almaktadır.
4. Hizmet ihracatı faturaları e-arşiv mi yoksa e-fatura olarak mı düzenlenmelidir?
Hizmet ya da fiyat farkı gibi (mal ihracı ve yolcu beraber kapsamın dışında kalan) faturalarda e-fatura zorunluğu yoktur.
İhracat işlemleriyle ilgili ele aldığımız diğer blog içeriklerini okuyabilir, ihracat işlemleri, ihracat ve ihracat faturası hakkında detaylı bilgiye erişebilirsiniz.
• Mikro ihracat nedir? Mikro ihracat faturası nasıl kesilir?