Stopajsız serbest meslek makbuzu nasıl düzenlenir?

Serbest meslek makbuzu düzenlenmesi için öncelikle Vergi Dairesine başvuruda bulunulmalıdır. Yapılan başvuru doğrultusunda serbest meslek mükellefiyeti olarak kayıt yaptırılarak hesap açılması gerekir.

Açılan bu hesaptan serbest meslek makbuzu bastırılarak hizmet verilmeye başlanmalıdır. Basılan makbuzu yapılan hizmet karşılığında müşterilere iletmek üzere doldurarak ne kadar hizmet bedelinin tahsil edildiğini ifade edebilirsiniz.

Meslek sahipleri elektronik serbest meslek makbuzu (e-SMM) uygulaması ile stopajsız belge düzenleyebilirler. Serbest meslek makbuzu KDV ve stopaj maliyetini içerisinde barındıran bir makbuz türüdür. Fatura ile arasındaki en büyük fark da konulan stopaj oranıdır. Serbest meslek makbuzunda stopaj tutarı %20 KDV ise %18 olarak belirlenmektedir. Yazının devamından serbest meslek makbuzunun ne olduğu ve nasıl kesildiği konusunda detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.

Serbest Meslek Makbuzu (SMM) Nedir?

Serbest meslek makbuzu, meslek sahiplerinin hizmet faaliyetleri karşılığında tahsil ettikleri maliyet için düzenlemeleri gereken bir belgedir.

Fiziki ortamda düzenlenen bu belge e-dönüşüm çerçevesi kapsamında dijital ortama aktarılmış olup, elektronik serbest meslek makbuzu olarak yeniden uygulanmaktadır.

Pek çok belge gibi dijital ortamda hazırlanması, müşteriye iletilmesi, incelenmesi, saklanması ve muhafaza edilmesi gibi işlemleri hızlı ve pratik bir şekilde gerçekleştirme imkanı sunan e-SMM, makbuzun elektronik ortama taşınmasını ifade etmektedir.

Serbest meslek makbuzu, meslek sahiplerinin mesleklerini gerekliliklerini yerine getirdiğini ve bu hizmetleri karşılığında da ücret tahsil ettiklerini beyan eden değerli bir belgedir. Bu anlamda kesilen fatura ve fiş gibi belgelerle aynı özelliklere sahiptir. Serbest meslek makbuzu iki nüsha olacak şekilde düzenlenmektedir. Bu nüshalardan aslı müşteriye iletilmelidir. İkinci nüsha olan kopyasını ise işletme bünyesinde saklayarak hizmet geçmişinin takibini sağlayabilirler.

Kimler e-SMM Kesmelidir?

Serbest meslek sahibi kişilerin düzenledikleri bir makbuz olan e-SMM, özel bilgi ve kabiliyet gerektiren işleri yürüten kişiler tarafından düzenlenmektedir. Serbest meslek sahibi kişiler kendi işlerini yürüten, işvereni olmadan da çalışma imkanına sahip olan, kendi mali sorumluluklarını yerine getiren, kendi adına çalışan kişilerdir.

Neredeyse tüm meslek gruplarında serbest meslek sahibi kişiler bulunmaktadır. Bu kişiler sağladıkları hizmet karşılığında kazanç sağlayabildiklerinden serbest meslek kazancı olarak adlandırılır. Bir işletme bünyesinde mesleğini icra eden kişiler işletmeden anlaştıkları tutar karşılığında belirli ücret alırlar.

Bu ücretlendirme belirli bir zaman aralığında verilmekte olup o süre zarfında ne kadar hizmette bulunduğu değerlendirilmez. Bu durumda ise meslek sahibinin kazandığı kazanç karşısında belirli vergilere tabi tutulur. Serbest meslek makbuzu kesmek için Vergi Dairesine başvuruda bulunulmalıdır. Bu doğrultuda freelance şeklinde çalışan kişiler de e-SMM düzenleyebilirler.

Stopajsız Serbest Meslek Makbuzu Kesilebilir mi?

Serbest meslek makbuzu ile fatura arasında en belirgin fark stopaj durumudur. Serbest meslek makbuzunun stopajının bulunması faturadan ayrışmasına sebep olur. Serbest meslek makbuzu için stopaj oranı %20 olarak belirlenmiştir.

Ayrıca stopajın yanında %18’lik bir oranda KDV için uygulanmaktadır. Brüt tutar üzerinden yapılan hesaplamalar doğrultusunda serbest meslek makbuzu için %20 stopaj, %18 KDV uygulaması yapıldığı söylenebilir. Stopaj, makbuz kesilen müşteri tarafından meslek erbabına ödenir. KDV ise meslek erbabı tarafından ödenir. Bu bilgiler doğrultusunda stopajsız serbest meslek makbuzu kesilebilir mi?

Eğer, serbest meslek sahibi kişinin hizmet sağladığı müşteri gelir vergisi mükellefi olmazda stopajsız makbuz kesilebilir. Ancak gelir vergisine tabi olan müşteriye stopajsız makbuz kesilmesi mümkün değildir. Vergi mükellefi olmayan bir müşteriye kesilen serbest meslek makbuzunda yalnızca KDV oranı dahil edilir.

Stopajsız Serbest Meslek Makbuzu Nasıl Kesilir?

Dijital dönüşüm kapsamında uygulanan e-dönüşüm ürünlerinden biri olan e-SMM Gelir İdare Başkanlığı tarafından yetkilendirilen ve özel bilgi ve beceri gerektiren meslek sahipleri tarafından düzenlenebilen bir makbuzdur.

Makbuzu kesmek ile yetkilendirilen kişilerin müşterileri vergiden muaf ise stopajsız sadece KDV oranı dahil edilerek serbest meslek makbuzu düzenlenir. e-SMM düzenlenirken basit usule göre yapılan makbuz düzenlemelerinde stopaj bulunmaz. Bu nedenle makbuz kesilirken işlemler aynı kalırken sadece stopaj oranlarında değişiklik görülür. Serbest meslek makbuzu düzenlemek için aşağıdaki adımları tamamlamanız gerekir. Bu adımlar şu şekildedir;

Vergi Dairesi Başkanlığından serbest meslek sahipleri hesap açılmalıdır.
Hesap açıldıktan sonra anlaşmalı matbaalardan serbest meslek makbuzları bastırılmalıdır. Dijital dönüşüm uygulamaları sayesinde bu işlem elektronik ortamda da gerçekleştirilebileceğin basım işlemi zorunlu olmamaktadır.
Sağladığınız her hizmet karşılığında müşterilerine makbuz üzerindeki ilgili alanları doldurarak gerekli belgeleri teslim ediniz. Serbest meslek makbuzu hizmet sağlandıktan 7 gün içerisinde düzenlenmesi gerekir.

Serbest Makbuzunda Kim Stopaj Öder?

Serbest meslek makbuzunda stopajı kimin ödeyeceği de oldukça merak edilen bir konudur. Vergi mükellefi bulunan kişilere hizmet sağlayan meslek sahipleri hizmetleri karşılığında düzenledikler e-SMM belgesi için gerekli olan stopaj oranını müşterilerden temin eder.

Ancak müşteri vergi mükellefine tabi değil ise oluşturulan belgede stopaj oranı bulunmadığından ödemeye de gerek kalmaz. Bu doğrultuda serbest meslek makbuzuna yansıtılan stopajın müşteriler tarafından ödendiğini söyleyebiliriz. Ancak makbuz kesilirken uygulanan %18 oranındaki katma değer vergisini meslek sahibi kendisi ödemelidir.

Sıkça Sorulan Sorular

Serbest Meslek Makbuzu Ne İşe Yarar?

Serbest meslek makbuzu, meslek sahipleri tarafından düzenlenen ve yaptıkları işin karşılığında aldıkları ücretin ibraz edilerek müşteriye verilmesi gereken bir belgedir. Bu belge üzerinde hangi işin hangi ücret karşılığında yapıldığı ifade edildiğinden oldukça önemlidir.

Bu makbuzun kesilmemesi durumunda meslek sahiplerinin iş yapmadığı ve kazanç sağlamadığı düşünüldüğünden vergi üzerinde usulsüzlük yapıldığını gösterir. Bu usulsüzlüğün tespit edilmesi durumunda da meslek sahibine ciddi cezai işlemler uygulanır.

Serbest Meslek Makbuzunda Stopaj Var mı?

Serbest meslek sahiplerinin düzenlediği makbuzda hem %20 oranında stopaj hem de %18 oranında KDV oranı bulunmaktadır. Ancak stopajsız SMM kesilmesi de mülküdür. Bunun için müşterinin vergiden muaf olması şartı aranmaktadır.