Finans dünyasında sıkça karşılaşılan terimler arasında yer alan 'Huzur Hakkı', sıklıkla adı geçen bir konudur. Bu yazımızda, huzur hakkı konusunda merak edilen soruları yanıtlayarak ve bu terimin ayrıntılarına değineceğiz.
Huzur Hakkı Nedir?
İş dünyasında sıklıkla adının duyduğumuz Huzur Hakkı kelimesi, belirli şirketlerde yükümlülükleri bulunan; şirket ortakları, yönetim kurulu üyeleri ve şirket müdürlerinin yükümlülükleri nedeniyle karşılaşabilecekleri risklerin azaltılması amacıyla yine ilgili kişilere verilen maddi karşılığı ifade etmektedir.
Bir terim olarak huzur hakkı ise şirket ortaklarının, müdürlerin veya yönetim kurulu üyelerinin sorumluluk ve yükümlülükleri esnasında karşılaşabilecekleri riskleri azaltmak amacıyla belirlenen maddi karşılıktır. Huzur hakkı hesaplanırken vergi oranları da hesaba katılmaktadır. Huzur hakkı, hizmet karşılığı gerçekleştirilen ödemeleri kapsar. Huzur hakkı toplantı başına ya da gün, ay veya yıl üzerinden ödenebilir.
Huzur hakkını ödeyen şirket, bu ödemeyi ücret olarak değerlendirerek Gelir Vergisi Kanunu üzerinden ilgili vergi dairesine ödemektedir. Öte yandan huzur hakkı, kâr payı ödemesinin yanı sıra gider olarak da gösterilebilmektedir. Hem kâr dağıtımının hem de huzur hakkı ödenmesinin Türk Ticaret Kanunu hükümlerince, şirket ana sözleşmesi ve şirket genel kurul kararları çerçevesinde uygulanması gerekir.
Huzur Hakkı Nasıl Hesaplanır?
Bir şirketin huzur hakkı vermesi için bunun şirket esas sözleşmesinde belirlenmesi ya da karar defterinde karar alınması gereklidir. Huzur hakkı hesaplaması esnasında gelir vergisi ve damga vergisi kesintileri yapılır ve vergi dilimlerine dikkat edilir. Huzur hakkı, ücret sınıfına girmesi sebebiyle asgari geçim düzenlenmesi gerekir.
İlgili içerik: Gelir Vergisi Nedir? Nasıl Hesaplanır?
Huzur hakkı hesaplaması yapabilmek için öncelikle 2023 yılı gelir vergisi kesintisi ve damga vergisi kesintileri yapılmaktadır. Aşağıda 2023 gelir vergisi dilimleri gösterilmiştir. Damga Vergisi oranı ise binde 0,59'dur.
● 70.000 TL kadar %15,
● 150.000 TL’nin 70.000 TL’si için 10.500 TL, fazlası olması halinde %20,
● 550.000 TL’nin 150.000 TL’si için 26.500 TL, fazlası olması halide %27,
● 1.900.000 TL’nin 550.000 TL’si için 134.500, fazlası olması halinde %35,
● 1.900.000 TL’den fazlasının 1.900.000 TL’si için 607.000 TL, fazlası olması halinde %40
Örnek bir hesaplama ile, güncel Gelir Vergisi ve Damga Vergisi tutarı üzerinden 67.416.79 TL olarak belirlenmiş Huzur Hakkı brüt ödemesi üzerinden bir hesaplama yaparsak;
Yukarıdaki tabloda görüldüğü üzere huzur hakkı 57.177,37 net tutarı net tutar hem %15 hem de %20 olmak üzere 2 vergi dilimine girmektedir. Gelri Vergisi Dilimine ek olarak damga vergisi oranı da düşürüldükten sonra elde edilen huzur hakkı net tutarı 61.079,49 TL olarak hesaplanmaktadır.
İlgili içerik: Damga Vergisi Nedir? Damga Vergisi Nasıl Hesaplanır?
Huzur Hakkı Hesaplarken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Sermaye şirketlerinde şirketten para çekme durumu söz konusu olduğunda kurumlar vergisine ek olarak %15 stopaj ödenmesi gerekir.
Oysa şirketten alınan ücret Huzur Hakkı olarak alınırsa, gelir vergisi dilimlerinde vergilendirme yapılırve şirket defterine gider kalemi olarak kaydedilebilir. Şirketten alınan ücretin gider kalemi olarak kaydedilmesi beraberinde vergi avantajlarınıda getirmektedir. Bu şekilde kayıt edilen ücret, ödenecek yıllık veya geçicikurumlar vergisi tutarlarından ve şirket karından da düşecektir.
Huzur hakkı ödemeleri için noter tasdiki gerekmese bile ilerde oluşabilecek itirazları göz önünde bulundurarak tescil durumunu göz önünde bulundurabilirsiniz. Bu ödemeler şirket mali yapısına uygun olacak şekilde düzenlenmelidir.
Kurumlar Vergisi Kanunu’nca örtülü kazançlarda ceza uygulaması olabilir. Bu nedenle şirketten alınacak bu paranın makul olan kısmı Huzur Hakkı olarak, kalanıysa kar payı şeklinde gösterilerek yapılmalıdır.
Huzur Hakkının Muhasebeleştirilmesi
Huzur hakkının muhasebeleştirilmesi, şirketlerin belirli vergi dilimlerini kullanarak muhasebeleştirilmesi, ilgili şirkete vergi avantajları sağlamaktadır.
Huzur hakkını gider kalemi olarak göstermek istediğimizde ilgili tutar kurumlar vergisi ve yıllık geçici vergi tutarlarından düşmektedir. Ancak burada herhangi bir vergi ziyaı ile karşılaşmamak için doğru ve makul tutarları gider olarak göstermek çok önemli olmaktadır.
Muhtasar beyannamesi verirken, huzur hakkı vergisinin de beyan edilmesi gerekmektedir. Böylece, geçici vergi sürecinde huzur hakkı gider kalemi olarak kulanılabilecektir. Huzur hakkı ödemelerinin, şirketlerin mali tablolarına uygun olarak hazırlanması gerekmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanununca şirketin mali yapısına uygun olmayan Huzur Hakkı ödemeleri karşısında şirketler, cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalabilmektedirler.
Huzur Hakkı Gider Olarak Gösterilebilir mi?
Huzur hakkı ödemesi, bir gelir türüdür. Şirket yöneticilerine, genel kurul üyelerine, şirket ortaklarına ve müdürlerine ödenen Huzur Hakkı, işletme gideri olarak gösterilebilmektedir.
Ancak unutulması gereken, gider olarak gösterilen huzur hakkı tutarının genel kurul ibrazı taşıması gerekmektedir. Genel kurul onayı olmadan gider olarak gösterilen huzur hakkı, kanunen kabul edilmeyen gider türüne girmektedir.
Huzur Hakkı İçin Vergi Cezası Uygulanır Mı?
Huzur Hakkı ödemesi, şirketin malı yapısına uygun olarak ödenmelidir. Makul şekilde yapılmayan huzur hakkı ödemesinin Kurumlar Vergisi Kanunu kapsamına cezai işlemlere yol açacağı bilinmelidir.
Huzur Hakkı Kimlere Ödenir?
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4’üncü maddesi kapsamında Huzur Hakkı'nın kimlere verilereceği tanımlanmıştır.
Huzur hakkı ödemesi yapılan kişiler, şirketteki konumuna ve şirketin türüne göre değişiklik gösterir. Anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerine huzur hakkı denirken, limited şirketlerlerde şirket ortaklarına ve şirket müdürlerine yapılmaktadır.
Bu içeriklerimiz de ilginizi çekebilir:
Kanunen Kabul Edilmeyen Gider (KKEG) Nedir ? KKEG Hangileridir?
.jpg)
