Firma Değeri/FAVÖK veya FD/FAVÖK bir şirket değerleme yöntemidir. Şirket değerlemede, şirket satın alması veya birleştirme işlemlerinde sıklıkla başvurulan bir rasyo olarak karşımıza çıkmaktadır. Düşük FD/FAVÖK değerindeki şirketler daha ucuz olarak görülmektedir. Yazımızın devamında, FD/FAVÖK, EBİTDA ve FAVÖK hesaplama yöntemleri ile ilgili bilgi sahibi olabilirsiniz.
FAVÖK Nedir? (EBITDA)
FAVÖK, "Faiz, Amortisman ve Vergi Öncesi Kar" tanımlamasının kısaltılmış hali olarak bildiğimiz bir kavramdır. EBITDA ise "Earnings Before Interest, Tax, Depreciation and Amortization" anlamına gelir. Kısacası FAVÖK ve EBITDA anlam bakımından aynı şeyi ifade ederler. Bu kavram son zamanlarda bir işletmenin finansal performansını değerlendirirken kullandığı önemli bir gösterge halini almıştır.
Belirttiğimiz üzere EBITDA bir firmanın finansal durumunun uluslararası anlamda karşılaştırılabileceği bir göstergedir ve bazı dezavantajlara sahip olsa da firmanın kazanç potansiyeli ile ilgili bazı fikirler verir. Hatta bir şirket için devir veya yatırım gibi bir durum söz konusu ise o şirketin değerini belirlemek için büyük bir önem taşır. FAVÖK'ün yani EBITDA'nın formüllerinden bazıları şu şekildedir;
EBITDA= Net Kar + Ödenecek Vergi + Faiz Giderleri + Amortisman ve Yıpranma Payı
FAVÖK= Faaliyet Karı + Amortisman veya daha açık haliyle;
FAVÖK= Brüt Kar - Genel Yönetim Giderleri - Pazarlama Giderleri + Amortismanlar
FAVÖK Hesaplama Formülleri Nelerdir?
FD (Firma Değeri) ve FAVÖK (Faiz Amortisman Vergi Öncesi Kar), şirketlerin el değiştirme veya birleşmesi süreçlerinde oldukça önemli bir hesaplama formülüdür. FAVÖK yorumu, şirketin finansal faaliyetleri sonucu elde etmiş olduğu geliri gösterir. Düşük FD/FAVÖK oranına sahip şirketler, daha ucuz kabul edilmektedir. Bu değerler aşağıdaki formüllerle bulunur:
FD/FAVÖK = Firma Değeri / Faiz Amortisman Vergi Öncesi Kar
Firma Değeri Hesaplama Formülü
Firma Değeri = Piyasa Değeri + Net Borç
FAVÖK Hesaplama Formülü
FAVÖK = Brüt Kar – Genel Yönetim Giderleri – Pazarlama, Satış Giderleri – ARGE Giderleri + Amortisman (Yıpranma) Giderleri
Piyasa Değeri = Ödenmiş Sermaye x Hisse Fiyatı
Net Borç = Kısa ve Uzun Vadeli Borçlar – (Nakit + Finansal Yatırımlar)
FAVÖK Değeri Nasıl Yorumlanır?
Hepimizin bildiği gibi her ülke veya sektörün uyguladığı faiz, vergi, muhasebe politikaları birbirinden farklılık göstermektedir. Bu sebeple farklı ülkelerdeki şirketlerin kazanç potansiyelleri karşılaştırılırken çıkan sonuç çok tutarlı olmayacaktır. FAVÖK faiz, vergi, amortisman gibi unsurları da içermesi sebebiyle karşılaştırmayı daha objektif kılacaktır. Bu değerin pozitif olması durumunda firmanın kazancının olduğunu anlayacağımız gibi negatif olması durumunda da vergi, amortisman ve faizden önce zararda olduğunu anlarız.
EBITDA'nın Dezavantajları Nelerdir?
- EBITDA, hesaplayan kişiden kişiye değişebilir. Diğer muhasebe rasyoları gibi değildir. Bu sebeple raporlarda belirtilen dipnotlara bakmak yarar sağlayacaktır.
- Genel anlamda işletmenin karlılığını değerlendirir fakat nakit akışı hakkında bir bilgi vermez.
- İşletmeler vergi, faiz ve amortismanların hesaplanması konusunda bir önceki döneme göre değişikliğe gitmişler ise sonuç yanlış çıkmak durumundadır.
- FAVÖK hesaplamasını yapan kişiler firmayı daha karlı göstermek amacıyla hesaplamalarda çok şeffaf olmayabilirler.
- FAVÖK tek başına kullanıldığında, işletme karlılığını ölçmek için en güvenilir metrik değildir. Ancak dikkatli yorumlandığında, kurumsal karı değerlendirmek için kullanılabilir.
İlgili içerik: Fiziblite Çalışması Nedir? Nasıl Yapılır?
İyi Bir FAVÖK Yorumu Nasıl Olmalıdır?
FAVÖK, bir şirketin karlılığının bir ölçü birimidir. Dolayısıyla, daha yüksek değerler genellikle iyidir. FAVÖK değeri, negatif ve pozitif olmasına göre, şirkete yönelik bir işaret sağlamaktadır. Pozitif FAVÖK değeri, bir firmanın vergi, faiz ve amortisman öncesinde karda olduğunu göstermektedir. Bu değerin negatif olması, yorumlanan değerin zararda olduğunu göstermektedir.
FD / FAVÖK Hesaplaması Ne Amaçla Yapılmaktadır?
Firma Değeri ve FAVÖK, genellikle benzer şirketleri karşılaştırmak amacıyla kullanılmaktadır. Özellikle Türkiye'deki herhangi bir şirketin, yurtdışındaki emsallerini kıyaslamak amacıyla sıkça kullanılmaktadır.
FAVÖK; vergileri ve faiz giderlerini, vergi yükü ve sermaye yapısı gibi değişkenleri göz ardı ederek yalnızca bir şirketin faaliyetlerden kazanç elde etme kabiliyetine odaklanır. FAVÖK, yararlı bir ölçümdür çünkü bir şirketin kârlı olmak, borcunu ödemek ve devam eden operasyonları finanse etmek için yeterli kazanç elde etme kabiliyetini ölçmeye yardımcı olarak işletmenin geleceğine yönelik öngörü elde etmeye yardımcı olur.
Yabancı yatırımcılar, yatırım yapmak istedikleri varlığın FAVÖK değerine dikkat etmekte ve FD/FAVÖK değerlerini dikkatle incelemektedirler. Firma değeri, firmanın piyasadaki genel fiyatı ile alakalı tutardır. Firma değerine dair doğru hesaplamaya, şirketin piyasa değeri + Net Borç toplamı ile ulaşılmaktadır.
- FAÖK Hesaplaması aracılığıyla, yurtiçi ve yurtdışında varlık gösteren şirketler arasında kolayca fiyat karşılaştırması yapılabilmektedir.
- Ulusal/Uluslararası faaliyet gösteren şirketlerin; gelecek durumları, mevcut potansiyellerini tanımamıza olanak sağlar.
- FD/FAVÖK kıyaslaması yaparken, benzerleri arasında daha düşük değerlere sahip olan bir şirket, fiyat bakımından daha cazip olarak yorumlanmaktadır.