Defter Beyan Sistemi iş dünyasında giderek artan dijitalleşme, defter tutma ve defter beyan etme işlemlerinde de büyük kolaylıklar sağlamaya başladı. Günümüzde defter beyan sistemi sayesinde firmalar dijital ortamlarda defter beyan işlemlerini gerçekleştirebiliyor.
Bu yazımızda defter beyan sistemi ile ilgili merak edilen “Defter Beyan Sistemi Nedir?”, “Defter Beyan Sistemi Başvurusu Nasıl Yapılır?”, “Defter Beyan Sistemi Kimler Tarafından Kullanılır?” gibi soruların yanıtlarını derledik.
Defter Beyan Sistemi Nedir, Ne İşe Yarar?
Defter beyan sistemi, basit usul vergi sistemine tabi olan mükellefler, serbest meslek erbaplarının ve işletme hesabına göre defter tutan mükelleflerin bu kayıtları elektronik ortamda oluşturabilmesine, saklayabilmesine ve gerektiğinde raporlayabilmesine yarayan sistemdir. işletme Defter beyan sistemi, defter tutmak zorunda olan serbest meslek erbabı, basit usule göre veya işletme hesabına göre defter tutan mükellefler tarafından kullanılabilen elektronik bir sistemdir. Bu sistem sayesinde defter kaydı tutmak zorunda olan kişiler;
• Defter kayıtlarını elektronik bir ortamda oluşturabilirler.
• Elektronik ortamda belge oluşturabilir, düzenleyebilir ve gönderebilirler.
• Vergi beyannamesi veya dilekçe gönderimi işlemlerini online bir şekilde gerçekleştirebilirler.
• Defter kayıtlarını veya belgeleri elektronik ortamlarda saklayabilirler.
• Tüm işlemler elektronik ortamda gerçekleştiği için kağıt, kalem ve defter gibi maliyetlerinden kurtulabilirler.
• Defter tutma sırasındaki işlem hatalarını minimuma indirebilirler.
Basit ön muhasebe programı KolayBi' ile online gelir-gider, stok, fatura ve cari takibi yapın. E-fatura,sanal pos,e-smm servislerini kullanın. Ücretsiz deneyin!
Defter Beyan Sistemi Kapsamında Bulunan Mükellefler Kimlerdir?
Defter Beyan Sistemi;
• Basit usule göre defter tutan mükellefler,
• İşletme hesabına göre defter tutan mükellefler,
• Serbest meslek erbapları, tarafından kullanılmaktadır.
Defter Beyan Sistemi Başvurusu Nasıl Yapılır?
Defter beyan sistemi başvurusu sırasında dikkat edilmesi gereken ilk şey, başvurunun yapılacağı dönem. Sistemi kullanmak isteyen kişiler başvuru işlemlerini, sistemi kullanmak istedikleri yılın, bir önceki ayının son gününe kadar gerçekleştirmelidir. Başvuru işlemleri defter beyan sistemi başvuru dilekçesi ile kişinin bağlı bulunduğu vergi dairesinde gerçekleştirilebiliyor.
Dileyen kişiler Defter Beyan Sistemi Başvuru Sayfası üzerinden de başvuru işlemlerini gerçekleştirebilir. Basit usul defter beyan sistemi başvuru işlemlerini kişinin kendisi, bağlı olduğu meslek odası veya “Elektronik Beyanname Gönderme Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi” yaptığı meslek mensupları yapabilir. Defter beyan sistemini kullanmak zorunda olan kişiler, en geç 7 iş günü içerisinde bağlı bulundukları vergi dairesine başvurmalıdır.
İşletme hesabı şeklinde defter tutan kişiler de dilerlerse kendileri dilerlerse serbest mali müşavirleri aracılığıyla defter beyan sistemi başvurusu yapabilirler. Sisteme dahil olacak mükelleflerin www.defterbeyan.gov.tr adresinden ve/veya gelir vergisi yönünden bağlı bulundukları vergi dairesi aracılığıyla başvuru yapmaları gerekmektedir.
Adım adım defter beyan sistemi başvurusu için takip edilmesi gereken maddeler sırasıyla şunlardır;
1) Defter Beyan Sistemine giderek, görselde yer alan ''Başvuru'' alanına tıklayın,
2) GİB İnternet Vergi Dairesi kullanıcı adı ve şifrenizi girin.
3) Açılan yeni pencerede '' kendim için başvuru yapacağım seçeneği ya da mükellefiniz için başvuru yapıyorsanız ''mükellefim için başvuru yapacağım'' seçeneğine tıklayın.
4) Girdiğiniz bilgilerin doğruluğunu sağladıktan sonra ''Defter-Beyan Sistemi kullanım koşullarını okudum, kabul ediyorum.'' kutucuğuna tıklayarak başvuru ön izleme butonuna tıklayıp işlemin çıktısını alabilirsiniiz.
Defter Beyan Sistemi Hangi İşlemler için Kullanılır?
İşletmelerini dijitalleştirmek ve işlemlerini hızlandırarak internet teknolojilerine ayak uydurmak isteyen işletmeler, e-belge türlerindeki zorunlu geçişlerle birlikte, iş süreçlerini, vergilendirmelerini, muhasebe işlemlerini kayıt altına almak, gerektiğinde ilgili yerlere raporlamak ve güvenli ağlarda saklamak için defter beyan sistemine entegre olarak ilgili raporlamaları sağlamaktadırlar.
Bu anlamıyla defter beyan sistemi, sağladığı kolaylıklar ve çözümler ile, işletme sahipleri ve muhasebeciler için sıklıkla kullanılan bir uygulama haline gelmiştir.
Peki defter beyan sistemi aracılığıyla sistem üzerinden hangi beyannameler raporlanabilmektedir?
• Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi
• Muhtasar Beyannamesi
• Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi
• KDV Beyannamesi
• Geçici Vergi Beyannamesi
• Damga Vergisi Beyannamesi
• Özel Tüketim Vergisi Beyannamesi
• Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi
Defter Beyan Sisteminin İşletmelere Katkısı Nedir?
Defter beyan sistemi kullanan işletmeler, internet bağlantısı olan her yerden; muhasebe işlemlerini, vergi işlemlerini, ticari durumlarını elektronik olarak kayıt altına alabilmektedirler.
Bu sayede, koçan ve kırtasiye masraflarından tasarruf ederken, işletme maliyetini azaltarak ofis işlerini optimize edebilirler. İlgili defterlerin güvenli ağlarda saklanması ve korunması yoluyla, yer kaplayan fiziki defterlerin aksine, yer tasarrufu sağlanarak dilediğinde raporlanmak üzere saklanmaktadır.
Çeşitli yasal düzenlemelerle birçok işletme için zorunlu tutulan e-defter uygulaması ile, mevzuatsal işlemler düzen içerisinde gerçekleşir. Zorunluluk kapsamında; serbest meslek alanında iş yapanlar, işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ile basit usule tabi olan mükelleflerin defer beyan istemi kullanmaları zorunludur.
• Koçan ve kırtasiye giderlerini azaltır
• Ticari/vergisel işlemlerin hepsi, güvenli ağlar içerisinde kayıt altına alınır
• Mevzuatsal işlemlerin hızlandırılmasına katkı sağlar
• Defter tasdik işlemi gerektirmez
• Defterlerin saklanacağı yerden tasarruf sağlar
Defter Beyan Sistemi Nasıl Kullanılır?
1-İnternet Üzerinden Başvuru
• Defter Beyan adresine girdikten sonra açılan başvuru ekranına gereken bilgileri girin.
• Başvuru ekranında ilk olarak kullanıcı adı ve şifrenizi girmeniz gerekmektedir. Bunlar size ait olabileceği gibi, müşterinize de ait olabilir.
• Kullanıcı adı ve şifreyi girdikten sonra, işlemi kimin için yaptığınızı seçmeniz gerekmektedir. Eğer kendiniz için yapıyorsanız “Kendim İçin”, mükellefiniz için yapıyorsanız “Mükellef İçin” seçeneğini seçin.
• Açılan ekranda dilekçeyi gerekli bilgiler ile doldurun. Damga vergisi mükellefiyseniz damga vergisi defterini de işaretlemeniz gerekmekte.
• “Şartları okudum, kabul ediyorum” seçeneğine tıkladıktan sonra, başvuruyu tamamla diyerek başvuru sürecini tamamlayabilirsiniz.
2- GİB Defter Beyan Sistemi Giriş
• GİB'e girdikten girdikten sonra “Sisteme Giriş” tuşuna basın.
• Açılan ekranda kullanıcıysanız kullanıcı tuşuna, alt kullanıcıysanız alt kullanıcı tuşuna basın.
• Kullanıcı kodu ve şifrenizi girin ve ardından giriş tuşuna basın.
Defter Beyan Sistemi başvuru iptali nasıl yapılır?
Defter beyan sistemini kullanmak zorunda olan mükellefler, defter beyan sistemi başvuru iptali yapamazlar. Ancak kendi istekleriyle e-defter beyan sistemi kullanmaya başlayan kişiler Gelir İdaresi Başkanlığı’na dilekçe göndererek iptal talebinde bulunabilirler.
Defter Beyan Sistemi Cezası E-Defter beyan sistemini kullanmak zorunda olan kişiler belirtilen süre içerisinde başvuru ve kayıt işlemlerini tamamlamalıdır.
Tamamlamayanlar 213 sayılı yasa gereği cezalandırılabilir. E-Defter sistemi başvuru yapmama cezası haricinde, sistem üzerinde defter tutma ve belge düzenleme gibi işlemlerini gerçekleştirmeyen kişiler de gene aynı yasa gereği cezalandırılmaktadır.
Defter Beyan sistemi alt kullanıcı şifresi nasıl alınır?
• Öncelikle yöneticinin defter beyan sistemine giriş yapması gerekmekte.
• Sisteme girdikten sonra “Sistem Yönetimi” sekmesinden, “Kullanıcı Ekle” kısmına girin.
• Alt kullanıcı olarak eklenmek istenilen kişinin TC kimlik numarasını sisteme girin.
• Alt kullanıcı olarak eklenmek istenen kişi, sistemi kullanan mükellefin bünyesinde SGK’lı olarak çalışmak zorundadır. Sistemin bunu sorgulaması için “Sorgula” tuşuna basın.
• Alt kullanıcı için “Kullanıcı Adı” ve “Şifre” oluşturun.
• “Kullanıcı Ekle” tuşuna basarak işlemi sonlandırın.
Defter Beyan sistemin Z raporu nasıl alınmaktadır?
Sistemde yer alan ''Muhasebe Bilgileri'' alanından ''Toplu Gelir Belgesi Ekle'' bölümünde bulunan Z Raporu Veri Formatı alanından örnek excel tablosu seçilerek doldurulur. İlgili alanda bulunan ''Excel Göster'' seçeneği seçilir ve Kaydet butonuna tıklanır.
Defter Beyan sistemi ile Geçici Vergi Beyannamesi nasıl oluşturulur?
Defter beyan sistemi ile yapılacak işlemlerden bir diğeri de Geçici Vergi Beyannamesi göndermek olduğundan bahsetmiştik. Defter Beyan Sistemi mükellefleri Geçici Vergi Beyannamesi göndermek için hangi adımları izlemelidir?
1) Muhasebe Bilgileri alanına gidilir.
2) Hesap Özeti alanı seçilir,
3) Kazanç Hesaplama alanından, Hesaplama Türü alanına gidilerek,
4) Mali kutucuğu seçilir.
5) Başlangıç ve Bitiş Tarihleri girildikten sonra, Oluştur ve ardından Kaydet diyerek işlem tamamlanır.
Yapmış olduğunuz bu işlem, için Beyannameler alanındaki Geçici Vergi menüsünden görüntülenebilmektedir.